De Wet arbeid en zorg (Wazo) regelt uw aanspraak op ouderschapsverlof. Als u recht heeft op ouderschapsverlof, krijgt u maximaal 26 keer het aantal uren dat u per week werkt. Tot 2 augustus 2022 was dit wettelijke recht onbetaald. In de CAO Rijk was deze wettelijke aanspraak aangevuld met gedeeltelijk betaald ouderschapsverlof.
Per 2 augustus 2022 is de Wet betaald ouderschapsverlof (Wbo) in werking getreden. Sindsdien hebben werknemers in Nederland recht op negen weken gedeeltelijk betaald ouderschapsverlof tijdens het eerste levensjaar van hun kind of het eerste jaar dat het kind door adoptie of pleegzorg in het gezin is gekomen. Sindsdien is het wettelijk betaald ouderschapsverlof onderdeel van de aanvulling in de CAO Rijk.
Recht op ouderschapsverlof
Er zijn meerdere regels die bepalen of u recht heeft op ouderschapsverlof. Voor ouderschapsverlof gelden de volgende regels:
- U kunt ouderschapsverlof opnemen voor kinderen tot 8 jaar.
- Voor elk kind heeft u recht op ouderschapsverlof.
- U kunt voor meerdere kinderen tegelijk ouderschapsverlof opnemen. U hoeft dus niet eerst het verlof voor één kind op te maken.
- Beide ouders hebben recht op ouderschapsverlof.
- U kunt ouderschapsverlof bij uw werkgever aanvragen zodra u in dienst bent.
- U kunt ouderschapsverlof krijgen voor uw kind, adoptiekind of erkend kind.
- U kunt ook ouderschapsverlof opnemen voor uw pleegkind, stiefkind of aspirant-adoptiekind. Uw kind moet bij u wonen volgens de basisregistratie personen. Bent u op hetzelfde moment met meerdere pleegkinderen, stiefkinderen of aspirant-adoptiekinderen samen gaan wonen? Dan heeft u voor al deze kinderen samen éénmaal recht op ouderschapsverlof en niet per kind.
Aantal ouderschapsverlofuren betaald en onbetaald
Hoeveel ouderschapsverlof u mag opnemen hangt af van uw arbeidsduur. Per kind tot acht jaar heeft u in totaal recht op:
- betaald ouderschapsverlof van dertien weken (dertien keer uw arbeidsduur)
- Hiervan mag u negen weken opnemen met 100% doorbetaling van uw maandinkomen tijdens het eerste levensjaar van uw kind of het eerste jaar dat het kind door adoptie of pleegzorg in uw gezin is gekomen.
- Over de rest van uw betaald ouderschapsverlof krijgt u 75% van uw maandinkomen. Dit kan gaan over vier tot dertien weken. Dat hangt ervan af hoeveel 100% doorbetaald ouderschapsverlof u heeft opgenomen in het eerste jaar.
- onbetaald ouderschapsverlof van dertien weken (dertien keer uw arbeidsduur)
Voorbeeld
U heeft een arbeidsduur van 36 uur. In dat geval mag u in totaal 468 uur (13 weken x 36 uur) betaald ouderschapsverlof en 468 uur (13 weken x 36 uur) onbetaald ouderschapsverlof opnemen. Hiervan neemt u negen weken ouderschapsverlof op in het eerste levensjaar van uw kind. In die periode is de doorbetaling van uw maandinkomen 100%. Hierna neemt u nog vier weken betaald ouderschapsverlof op. In die periode is de doorbetaling van uw maandinkomen 75%. De overige dertien weken neemt u onbetaald op.
Werkt u minder dan 36 uur per week? Dan is uw totale recht per kind naar verhouding lager. Verandert uw arbeidsduur tijdens uw ouderschapsverlof? Dan verandert ook het aantal uren ouderschapsverlof waarop u recht heeft.
Wettelijke aanspraak en aanvulling CAO Rijk
In onderstaande tabel ziet u de verschillen tussen de wettelijke aanspraak op betaald ouderschapsverlof uit de Wet arbeid en zorg (Wazo) en de wijziging van de Wazo-aanvulling in de CAO Rijk:
| Wazo aanspraak betaald ouderschapsverlof per 2 augustus 2022 | Wazo-aanvulling in CAO Rijk tot 2 augustus 2022 | Wazo-aanvulling in CAO Rijk per 2 augustus 2022 | |
|---|---|---|---|
| Duur | 9 weken (van de 26 weken) | 13 weken (van de 26 weken) | 13 weken (van de 26 weken) |
| Inkomen | UWV-uitkering van 70% (maximum)dagloon in het eerste levensjaar van uw kind of het eerste jaar dat uw kind door adoptie of pleegzorg in uw gezin is gekomen (en nog geen 8 jaar is) | 60% van uw maandinkomen tijdens opname voor het achtste levensjaar van uw kind |
|
| Vereisten voor recht | Dienstverband (geen minimumtermijn) | Minimaal 1 jaar dienstverband bij de sector Rijk | De voorwaarde van 1 jaar in dienst zijn bij de sector Rijk voor de aanspraak op de cao-aanvulling is vervallen |
| Terugbetalings-plicht | Geen | Bij einde dienstverband op uw initiatief of ontslag op staande voet binnen 1 jaar na afloop van uw ouderschapsverlof | De terugbetalingsver-plichting bij vertrek uit de sector Rijk is vervallen |
Ouderschapsverlof aanvragen
Voordat u ouderschapsverlof kunt opnemen, bespreekt u eerst met uw leidinggevende hoeveel verlof u wilt gaan opnemen, wanneer en hoe. Dit doet u minimaal twee maanden voordat het verlof moet ingaan. Na het gesprek met uw leidinggevende vraagt u uw verlof aan via het P-Direktportaal > Verlof en werktijd > Ouderschapsverlof > Ouderschapsverlof 2022. Hier vult u de gegevens van uw kind en een begindatum in. Dan kiest u ‘Vast patroon’ of ‘Zelf registreren’. Nadat uw leidinggevende uw aanvraag heeft goedgekeurd, verwerkt P-Direkt uw verlof in het P-Direktportaal.
Vast patroon voor ouderschapsverlof
Weet u van tevoren op welke dag u ouderschapsverlofuren wilt opnemen? Dan kunt u bij de eerste aanvraag uw ouderschapsverlofuren inplannen in vaste blokken op vaste dagen in de week. Op het moment dat u dit patroon vastlegt, kiest u voor betaald of onbetaald ouderschapsverlof.
Ouderschapsverlof zelf registreren
Bekijkt u graag per keer wanneer u ouderschapsverlofuren opneemt en hoeveel? Kies dan bij uw eerste aanvraag voor ‘zelf registreren’. U kunt vervolgens vanaf de begindatum zo vaak als dat nodig is uren opnemen. U registreert per keer deze uren zelf in het P-Direktportaal > Verlof en werktijd > Verlof registreren, verlofsaldo en teamkalender.
Verwerking voor salarisbetaling
Wilt u dat P-Direkt voor elke maand bij de salarisbetaling meteen de juiste inhouding toepast? Registreer dan alle uren vóór de 10e van de maand.
Betaald ouderschapsverlof voor kinderen die geboren zijn vóór 2 augustus 2022
Is uw kind ouder dan één jaar op 2 augustus 2022? En is uw betaald ouderschapsverlof ingegaan vóór 2 augustus 2022? Dan geldt ook de Wazo-aanvulling in de CAO Rijk per 2 augustus 2022.
Voorbeeld
Op 2 augustus 2024 bent u ouder van een kind van vier jaar. U heeft recht op 26 weken ouderschapsverlof. U heeft vóór 2 augustus 2022 vijf weken betaald ouderschapsverlof opgenomen. In die periode ontving u 60% van uw maandinkomen. Per 2 september 2024 neemt u acht weken betaald ouderschapsverlof op. In die periode ontvangt u 75% van uw maandinkomen.
Heeft u vanwege de gekozen duur van uw betaald ouderschapsverlof een flexibel percentage tussen 55% en 27,5% van doorbetaling van uw maandinkomen? Dan wordt uw op 2 augustus 2022 resterende recht op betaald ouderschapsverlof naar rato verhoogd naar een flexibel percentage tussen 75% en 37,5%.
